آنژیوگرافی
خلاصه مطلب ………….
آنژیوگرافی عروق یک روش تشخیصی به کمک ماده حاجب و اشعه ایکس میباشد.
آنژیوگرافی عروق اکثر محل های بدن قابل انجام است مثل عروق قلب و کلیه و مغز و دست یا پا.
در این حالت باز و بسته بودن و وجود تنگی و سرعت جریان خون بررسی میگردد و در صورت نیاز میتوان به کمک روش‌های مداخله‌ای دیگر مثل بالن زدن یا تعبیه فنر یا استنت تنگی را بر طرف نمود ضمنا با کمک وسایلی میتوان عروق نا بجا را بست یا عروق گشاد شده را با استنت مخصوص باریکتر نمود.
ادامه توضیحات
آنژیوگرافی چیست؟
از نظر لغوی آنژیو به معنای رگ میباشد و گرافی به معنای ثبت کردن است پس آنژیوگرافی یعنی ثبت شکل و دیدن اختلال و بیماری احتمالی در عروق مورد مطالعه است
آنژیوگرافی عروق یک روش تشخیصی به کمک ماده حاجب و اشعه ایکس میباشد که در بیمارستان مجهز به تجهیزات مخصوص و با حمایت اتاق عمل قلب انجام میشود. در این روش ماده حاجب که در مقابل اشعه ایکس قدرت هدایت ندارد به کمک کاتتر مخصوص به داخل رگ تزریق شده و تصویر رگ بیمار به کمک سنسور دریافت و پردازش کامپیوتری شده و به تصویر قابل مشاهده توسط چشم انسان تبدیل میشود
بهتر است بدانم آنژیوگرافی فقط مخصوص به رگ قلب نیست و بر خلاف تصور عموم آنژیوگرافی عروق اکثر محل های بدن قابل انجام است مثل عروق قلب و کلیه و مغز و دست یا پا و همچنین عروق روده و احشا شکمی که البته موارد دیگر کمتر از قلب شایع بوده و بیشتر آنژیوگرافی انجام شده در بیمارستان مربوط به رگ قلب میباشد
در آنژیوگرافی باز و بسته بودن و وجود تنگی و سرعت جریان خون در رگ بررسی میگردد و در صورت نیاز میتوان به کمک روش‌های مداخله‌ای دیگر مثل بالن زدن یا تعبیه فنر یا استنت تنگی را بر طرف نمود ضمنا با کمک وسایلی میتوان عروق نا بجا را بست یا عروق گشاد شده را با استنت مخصوص باریکتر نمود البته این موارد فعلا مورد بحث و توضیح ما نمیباشد.
در حین آنژیوگرافی همچنین میتوان فشارخون قسمت های مختلف بدن که توسط کاتتر به آنجا دسترسی پیدا کرده‌ایم را نیز بدست آوریم مثلا فشار مستقیم شریان آئورت که بزرگترین رگ بدن میباشد و یا فشار خون داخل حفرات قلب شامل دهلیز و بطن و نیز فشار خون ریه قابل اندازه گیری است
لازم به ذکر است که آنژیوگرافی فقط جهت شریان نمیباشد و جهت دیدن اختلال و بررسی وجود تنگی در وریدهای بدن نیز از آنژیوگرافی میتوان کمک گرفت.
هر چند که به کمک سی تی آنژیوگرافی نیز میتوان رگ های بدن را دید اما استاندارد طلایی جهت بررسی عروق بویژه در قلب در حال حاضر همچنان همان آنژیوگرافی معمول است چون علاوه بر کیفیت بسیار بالا امکان درمان بوسیله بالن و فنر زدن را نیز مهیا میکند.
عموما بیماران غیر اورژانس قبل از آنژیوگرافی قلب توسط پزشک قلب معاینه شده و بررسی با نوار قلب و اکوکاردیوگرافی انجام شده و برحسب نیاز تست ورزش یا اسکن قلب یا سی تی آنژیوگرافی نیز انجام گرفته است و بر این اساس احتمال درگیری رگ قلب جهت فرد مشخص شده و بیمار کاندید آنژیوگرافی کرونر گردیده است
گاهی اوقات نیز بیمار مورد سکته قلبی و یا درد سینه قلبی با حالت اورژانس میباشد و صرفا با شرح حال و نوار قلب کاندید آنژیوگرافی و احتمالا بالن اورژانس میشود.
موارد مورد توجه قبل از آنژیوگرافی
قبل از آنژیوگرافی قلبی با پزشک خود راجع به داروهای مصرفی گفتگو کنید، مصرف برخی از داروها، بویژه رقیق‌کننده‌های‌خون یا ضد‌انعقادها را چند روز قبل از آنژیوگرافی، متوقف کنید.
لازم است حداقل بمدت چهار ساعت قبل آنژیوگرافی چیزی خورده نشود.
اگر مبتلا به دیابت هستید، با پزشکتان درباره نحوه مصرف غذا و انسولین و داروهای دیابت قبل از آنژیوگرافی صحبت کنید. لازم است روز قبل تا روز بعد آنژیوگرافی داروی متفورمین مصرف نگردد
وجود هر گونه حساسیت دارویی و غیره را به پزشک خود اطلاع دهید.
ناحیه کشاله ران و سینه نظافت و شیو شود.
آنژیوگرافی یا کمک بی حسی موضعی و ضد درد انجام میشود و نیازمند بیهوشی نیست و حدود یک ربع تا نیم ساعت زمان انجام آنژیوگرافی است این زمان بسته به نوع آنژیوگرافی و نیز نحوه انجام آن مثلا از طریق رگ دست باشد یا از طریق رگ پا متغیر خواهد بود.
بعد از اتمام آنژیوگرافی بیمار به اتاق ریکاوری برده شده و بر روی ناحیه کاتترگذاری به مدت ۱۵ دقیقه یا بیشتر فشار وارد میشود.. عموما و بر حسب حال عمومی بیمار همان شب یا فردا صبح ترخیص خواهد شد
بیمار آنژیوگرافی شده نباید به مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت فعالیت زیاد انجام دهد یا چیزهای سنگین بلند کند، اما می‌تواند کارهای معمولی خود را انجام دهد. برای دفع ماده حاجب از بدن لازم است مایعات بیشتری مصرف شود.
بطور خلاصه :
آنژیوگرافی همانطور که گفته شد یک روش تشخیصی میباشد و بر حسب پاسخ بدست آمده روش درمانی بیمار پی ریزی میشود که آیا درمان طبی ادامه یابد یا آنکه نیازمند بالن است یا اینکه نیازمند جراحی قلب باز میباشد
